མི་ལོ་སུམ་ཅུ་ལྷག་གི་སྔོན་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ནང་པ་ཚོས་ཚན་རིག་སྦྱོང་གལ་ཆེ་ཚུལ་གྱི་བཀའ་སློབ་ཐེངས་མང་གནང་བ་ཙམ་མ་ཟད། འགྲོ་གྲོན་ཕོན་ཆེར་གནང་སྟེ་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཀྱི་འགན་ཁུར་འོག དགེ་བཙུན་དད་གཉེར་ཅན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས། མི་ལོ་བཅུ་ལྷག་གི་རིང་དུ་ཚན་རིག་ཟུར་སྦྱོང་མཛད་དེ་སྐུ་ལས་གང་མང་སྐྱོན་པའི་གྲུབ་འབྲས་སུ། ཨེ་མོ་རི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་དགེ་འདུན་པ་སྐོར་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། 2013ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཏུ་བོད་ཀྱི་དགེ་འདུན་པ་སྐོར་ཞིག་གིས་ཨེ་མོ་རི་གཙུག་ལག་ཁང་ནས་སློབ་ཐོན་ལག་ཁྱེར་ལེན་པའི་མཛད་སྒོ་ཐོག་ཏུ་བགྲེང་སྟེ་ཐེངས་དང་པོའི་སློབ་ཐོན་ལག་ཁྱེར་བླངས་ཡོད། ཁོ་ཚོས་གྲས་ཀྱིས་ད་སྐབས་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་ཚན་རིག་སློབ་དེབ་བསྒྱུར་སྒྲིག་དང་ཉིན་རེའི་སློབ་ཚན་ཁྲིད་རྒྱུ། དགེ་སྡེའི་ཚན་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་ལས་སྣ་མང་ལ་རྐང་འགན་ཁུར་བཞིན་ཡོད།
ད་དུང་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་སྒེར་གྱིས་ཚན་རིག་པ་དག་དང་<སེམས་དང་སྲོག>གི་ལས་རིམ་དུ་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་བགྲོ་གླེང་མཛད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། སྔ་ལོར་སེ་ར་དགོན་དུ་<སེམས་དང་ཚེ་སྲོག་>གི་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་30པ་དེ་བསྐྱངས་ཡོད།
1987ལོར<སེམས་དང་ཚེ་སྲོག>ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་གནང་ཞིང་། ༸གོང་ས་མཆོག་ནི་ཚོགས་པ་འདི་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་གྱི་གྲས་ནས་གཅིག་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་ད་བར་ཚོགས་པ་འདི་འཕེལ་རྒྱས་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་ཡོང་བའི་གཞི་རྩ་ནི་ཁོང་ཆགས་ཡོད་ཅེས་འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆར་འཁོད་འདུག
ད་བར་<སེམས་དང་ཚེ་སྲོག>ཚོགས་པར་ཚོགས་མི་ཉིས་ཁྲི་རྒལ་བྱུང་འདུག་ཅིང་། ཚོགས་པ་འདིས་ཚན་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཉམས་ཞིབ་དང་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་གཉེར་ནས་འགྲོ་གྲོན་ཡང་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ལྔ་བཅུ་ང་ལྔ་ལྷག་ནར་གཏོང་བྱས།
བཀའ་སློབ་ཙམ་མིན་པར་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་དག་ཏུ་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོང་ཐབས་སུ་<སེམས་དང་སེམས་སྲོག་>གི་བགྲོ་གླེང་གདན་ས་ཁག་ཏུ་འཚོག་རྒྱུ་བྱས་པ་སོགས་ལས་རིམ་གང་མང་དབུ་འཛུགས་མཛད་ནའང་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་འགུལ་དཀྱོག་ཅིག་ཐེབས་མེད། མཐའ་མར་ཨུ་ཐུག་པ་ལྟ་བུས་གདན་ས་གསུམ་གཙོས་པའི་དགེ་ལྡན་པའི་དགོན་ཁག་དུ་མར་ཚན་རིག་འཛིན་གྲྭ་གསར་འཛུགས་དགོས་ཚུལ་དང་རི་བོ་དགེ་སྡེ་པའི་དགེ་ལུགས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཆེན་མོའི་ནང་དུ་ཚན་རིག་རྒྱུགས་སྤྲོད་འཇུག་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་ནན་ཆེར་ཕེབས་རྗེས་གདན་ས་གསུམ་དང་དགོན་སྡེ་མང་པོའི་ནང་དུ་དངོས་སུ་ཚན་རིག་འཛིན་གྲྭ་གསར་འཛུགས་དང་། སློབ་ཚན་བཀོད་བསྒྲིགས། སློབ་དེབ་ཆེད་བསྒྲིགས། དགེ་རྒན་ཐབས་འཚོལ་སོགས་བྱས་ཏེ་ཚ་ཚ་འུར་འུར་མ་བྱས་དཀའ་མེད་ཅིག་ལ་ཐུག་སྟེ་ཕྱི་ལོ་2012ལོར་དངོས་སུ་གདན་ས་གསུམ་དུ་ཚན་རིག་འཛིན་གྲྭ་གསར་འཛུགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
སློབ་ཚན་དང་དགེ་རྒན་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཙམ་མིན་པར་དགེ་འདུན་པར་ཚོར་ཚན་རིག་གི་རྨང་གཞི་ཨང་རྩིས་སོགས་ཀྱི་གཞི་རྩ་ཡག་པོ་མེད་རྐྱེན་སྐྱེ་དངོས་དང་རྫས་འགྱུར་ཚན་རིག་གཏིང་ཟབ་པོ་ཤེས་ཐབས་དཀའ་ཡང་ཐོག་མའི་ཚན་རིག་ངོ་སྤྲོད་དང་ཨང་རྩིས་རྒྱབ་ལྗོངས་སུ་མི་དགོས་པའི་རིག་ཚན་མང་པོ་སྦྱོང་པར་བྱས།
ཕྱི་ལོ2014ནས་ཨེ་མོ་རི་དང་བོད་ཀྱི་ཚན་རིག་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས། ཨེ་མོ་རི་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་དབུ་འཛུགས་གནང་སྟེ་ཟླ་བ་གཅིག་གི་རིང་དུ་ཟབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། འདི་ལོ་ཡང་ཕྱི་ཟླ་5ཚེས་18ནས་ཟླ་ངོ་གཅིག་གི་རིང་དུ་ཟབ་སྦྱོང་གནང་གཏན་ཁེལ་ཡོད། ད་ལོའི་ཨེ་མོ་རི་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ཐེངས་གསུམ་པ་གདན་ས་གསུམ་དུ་འཚོག་རྒྱུ་དང་། འདི་གར་སེ་ར་དགོན་དུ་ཟབ་སྦྱོང་དུ་བཞུགས་པའི་ཚན་རིག་འཛིན་གྲྭའི་ཁོང་ནས་འཛིན་གྲྭ་གསུམ་མཉམ་བཞུགས་དང་སེ་ར་བྱེས་སྨད་གཉིས། བཀྲིས་ལྷུན་པོ་བཅས་ནས་དགེ་འདུན་པ་332མཉམ་བཞུགས་གནང་བཞིན་ཡོད།
ཧིན་སྒོར་འབུམ་བཅུ་ལྷག་གི་འགྲོ་སོང་ཡོད་པའི་ཟླ་ངོ་གཅིག་གི་ཟབ་སྦྱོང་འདིར། ཨེ་མོ་རི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དང་དེ་མིན་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་འབུམ་རམས་པ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ། སློབ་ཆེན་ཁག་གི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོའི་གོ་གནས་བཞེས་པའི་དགེ་རྒན་ཉི་ཤུ་ཙམ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་ཟབ་སྦྱོང་གནང་གི་རེད། སློབ་ཚན་དུ་ཚན་རིག་གི་ལྟ་གྲུབ། སྐྱེ་དངོས་ཚན་རིག དངོས་ཁམས་ཚན་རིག དབང་རྩའི་ཚན་རིག་བཅས་ཁྲིད་རྒྱུ་དང་། ཉིན་རེའི་སློབ་ཐུན་བཞི་རེ་དང་ཆུ་ཚོད་5་ལྷག་བཅས་གཏོང་དགོས་ལ། གཟའ་མཇུག་ཏུ་བདུན་གཅིག་གི་ཁྲིད་ཟིན་པ་ཁག་ལ་རྒྱུགས་སྤྲོད་གཏོང་དགོས།